17 sierpnia 2024 r. w 116 rocznicę urodzin Papuszy Biblioteka zorganizowała pierwszy spacer do miejsc, w których Papusza kiedyś mieszkała. Nie było ich wiele, ale są, a gdzie to pokazali panowie: Stanisław Byczkowski i Mariusz Wieczerzyński.
Przybyła całkiem spora zainteresowanych osób i wszystko odbyło się w przyjaznej atmosferze. O Papuszy, o tym jak powstał Szlak Papuszy i panów regionalistów przedstawiła bibliotekarka Ela Buganik.
Papusza, a właściwie Bronisława Wajs, to cyganka, poetka, na
początku lat 50. mieszkała w Żaganiu i na ten czas przypada najbardziej płodny
okres jej twórczości. Papusza była zwykłą skromną kobietą, nigdy nie chodziła
do szkoły, a sztukę czytania i pisania opanowała sama. Nie wiedziała co to
literatura czy poezja. Miała talent dzięki któremu układała sobie pieśni
cygańskie chwalące las, utraconą wolność, tęsknotę za życiem w wędrujących
taborach. Talent jej odkrył etnograf i pisarz Jerzy Ficowski. To on nazwał jej
pieśni poezją i odkrył ją dla literatury nie tyle polskiej co światowej, bo
poezja Papuszy to fenomen. Jerzy Ficowski tłumaczył, to co po cygańsku tworzyła
Papusza, ale już razem z Julianem Tuwimem doprowadzili opublikowania wierszy. Zapłaciła
za to ogromną cenę, bowiem została oskarżona o zdradę tajemnic i wykluczona ze
społeczności romskiej.
W roku 2017 Miejska Biblioteka Publiczna dzięki staraniom
pani Dyrektor Magdaleny Śliwak, jako jedyna w kraju przyjęła uroczyście imię
Papuszy i odtąd pełna nazwa Biblioteki brzmi: Miejska Biblioteka Publiczna im.
Papuszy w Żaganiu. Siedem lat później, wiosną tego roku, również dzięki usilnym
dążeniom pani dyrektor, w Żaganiu powstał nowy szlak, Szlak Papuszy.
Tekst na tablicach
opracowano na podstawie książki Bronisława Wajs - Papusza (1908-1987) :
biografia i dziedzictwo : praca zbiorowa pod redakcją Dariusza Rymara. Grafika
zaś to obraz namalowany przez osadzonego w więzieniu w Krzywańcu i podarowany
Bibliotece w tym roku.
Panowie oprowadzający uczestników spaceru są regionalistami, mają ogromną wiedzę o historii
Żagania i potrafią o niej mówić. Papusza też nie jest im obca.
Mariusz Wieczerzyński, filozof, animator kultury i
regionalista jest autorem artykułów o Żaganiu i wirtualnego przewodnika „Żagań
– portret miasta. Literacki przewodnik praktyczny. Na Facebooku prowadzi stronę Odkrywanie Żagania TUTAJ
Stanisław natomiast ma
ręce pełne roboty, bowiem pisze stale. Jest autorem wielu artykułów do
„Zeszytów Żagańskich” a ostatnio artykuł Papusza
mieszkała w Żaganiu opublikował w czasopiśmie „Bibliotekarz Lubuski”.
Słowem wstępu tekst opatrzyła pani dyrektor Magdalena Śliwak. Cały tekst dostępny TUTAJ
Za zdjęcia i filmy zamieszczone na Facebooku dziękujemy pięknie panu Jankowi Mazurowi, a panu Krzysztofowi Gonera z Radia Zachód za relację i wywiady: TUTAJ
Więcej zdjęć na stronie www Biblioteki TUTAJ