poniedziałek, 10 lutego 2014

Rok 2014 Rokiem...

 W grudniu ubiegłego roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił Rok 2014:

Rokiem Oskara Kolberga

    Oskar Kolberg - polski etnograf, folklorysta i kompozytor. Urodzony 22.02.1814 r., zm. 03.06.0890 r. Swoją przyszłość wiązał początkowo z karierą kompozytorską, ale debiutem w roku 1836 nie oczarował publiczności. Pod koniec lat 30. zainteresował się folklorem. Podczas wypraw w gronie przyjaciół w okolicach Warszawy skrzętnie notował pieśni i melodie ludowe i już w roku 1840 miał ich już ponad  600. Pojawiły się pierwsze publikacje w opracowaniu na głos i fortepian, które jednak nie były dobrze przyjęte przez krytykę. Swoje zainteresowania życiem i kulturą wsi stopniowo rozszerzał na inne rejony. Pierwszy tom jego wielkiego dzieła pt. Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce został opublikowany w roku 1865. 
      W 1974 roku ustanowiono Nagrodę im. Oskara Kolberga, którą przyznaje się twórcom ludowym, działaczom ruchu folklorystycznego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury ludowej. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprawuje patronat i jest głównym fundatorem nagród i wyróżnień honorowych. Organizatorem Nagrody jest Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze, Oddział Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu. 

Rokiem Jana Karskiego

     Jan Karski właściwie Jan Romuald Kozielewski - prawnik i dyplomata, historyk, obywatel Polski i Stanów Zjednoczonych, honorowy obywatel Izraela,  od 1939 działacz konspiracji, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek zagłady Żydów w Polsce, ur. 24.04.1914 r. w Łodzi, zm. 13.07.2000 r. w Waszyngtonie. 
    Ukończył studia prawnicze i dyplomatyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie oraz podchorążówkę. W czasie II wojny światowej  był naocznym świadkiem eksterminacji Żydów i jako pierwszy  przekazał na Zachód osobistą relację o ich zagładzie w okupowanej Polsce. Od 1942 roku apelował o ratunek dla nich u przedstawicieli rządów alianckich. Nikt  jednak nie dawał wiary słowom jego relacji. Po wojnie pozostał w Stanach Zjednoczonych i podjął studia z zakresu nauk politycznych. Obronił doktorat na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie, gdzie przez kolejne czterdzieści lat wykładał stosunki międzynarodowe i teorię komunizmu. Za swoją działalność był wielokrotnie odznaczany.

Rokiem św. Jana z Dukli

    Jan z Dukli (ur. ok. 1414 w Dukli, zm. 29 września 1484 we Lwowie) – polski święty katolicki, pustelnik, franciszkanin, pod koniec życia w surowszej gałęzi zakonu: bernardynach, ur. ok. 1414 w Dukli, zm. 29.09.1484 we Lwowie). Pod koniec życia poważnie chorował i utracił wzrok. Po śmierci został pochowany we Lwowie w tamtejszym kościele bernardyńskim. Wierni szybko zaczęli oddawać mu cześć i w XVI w. jego kult był większy, niż niejednego świętego kanonizowanego. Kult Jana z Dukli był najmocniej rozpowszechniony wśród ludności z miast wschodniej Małopolski, Wołynia i Podola, od Lublina po Trembowlę, Sambor i Drohobycz. Jego grób odwiedzali również prawosławni Rusini i Ormianie. Kult Jana z Dukli rozpowszechniony był również wśród żołnierzy, zwłaszcza na terenach Ukrainy. Mniej popularnym był natomiast wśród szlachty i ludu wiejskiego. W 1733 papież Klemens XII ogłosił Jana z Dukli błogosławionym, a papież Jan Paweł II kanonizował go w Krośnie 10.06.1997 r. 
     Św. Janowi z Dukli wg relacji zawartej w szkicu historycznym "Oblężenie Lwowa w roku 1648" znanego XIX-wiecznego historyka lwowskiego Ludwika Kubali, przypisuje się, że przyczynił się do ocalenia Lwowa poprzez ukazanie się nad klasztorem Bernardynów w postawie kleczącej i z uniesionymi rękami. Ten widok przestraszył Chmielnickiego i Tuchajbeja tak bardzo, że dali znak do odwrotu.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej Rok 2014 uchwalił

Rokiem Wielkiego Jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego


     Uniwersytet Jagielloński w roku 2014 obchodzi 650 lecie powołania uczelni aktem fundacyjnym Kazimierza Wielkiego wydanym 12.05.1364 r. Założona 650 lat temu szkoła wyższa początkowo nosiła nazwę Akademii Krakowskiej. Był to drugi uniwersytet w środkowej Europie,  po powstałym w 1348 r. w Pradze.
      Uczelnia swoją działalność faktycznie rozpoczęła nie wcześniej niż w 1367 r. i składała się z trzech tylko wydziałów: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Na utworzenie czwartego, teologii, papież Urban V nie wyraził zgody. Podobnie zresztą w stosunku do uniwersytetów w Wiedniu, Peczu i Erfurcie. Pełny uniwersytet z wszystkimi czterema wydziałami, na wzór paryski, powstał dopiero w roku 1400, rok po smierci królowej Jadwigi, która w testamencie zapisała na rzecz uczelni swój osobisty majatek. Krakowska uczelnia od razu zaznaczyła swoje miejsce w świecie nauki. W późniejszych okresach bywało różnie: znaczenie Uniwersytetu Jagiellońskiego malało i wzrastało. Miał swój złoty wiek i upadek świetności. Z trudem przetrwał okres po trzecim rozbiorze Polski. Dopiero w XIX wieku nastapiły kolejne złote lata w dziejach krakowskiej uczelni. Uniwersytet ponownie stał się jedną z najbardziej liczących się szkół wyższych w świecie nauki. 
     Dramatyczne były losy Uniwersytetu Jagiellońskiego podczas okupacji hitlerowskiej. Gestapo aresztowało i zesłało do obozu koncentracyjnego 144 profesorów i asystentów oraz kilku studentów. Uniwersytet został zamknięty, jego wyposażenie zdemontowano, zniszczono, rozgrabiono lub wywieziono do Niemiec. Wkrótce jednak uniwersytet zaczął działać w podziemiu. 
        Po II wojnie nie było dużo lepiej, gdyż i na uczelni dało sie odczuć skutki totalitaryzmu stalinowskiego. I choć w roku 1956 nastąpił przełom, to w latach kolejnych nie raz przyszło uniwersytetowi stawać w obronie wolności nauki i praw człowieka oraz walczyć o utrzymanie standardu naukowego. Jedno jest pewne: przez wszystkie lata tłuste i chude nie brakowało na uczelni wybitnych uczonych.
       Współcześnie Uniwersytet Jagielloński ma unikatową w Polsce strukturę, a o poziomie naukowym świadczy fakt, że prawie wszystkie wydziały otrzymują systematycznie pierwszą, czyli najwyższą kategorię w oficjalnym rankingu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Z datą  12.05.1364 wiąże się też ogłoszenie przez Komitet Porozumiewawczy Bibliotekarzy, Księgarzy i Wydawców

Jubileuszowego Roku 2014 Rokiem Czytelnika

     W akcie fundacyjnym Uniwersytetu Jagiellońskiego wymieniony został wśród pracowników uczelni stacjonariusz, który organizował wytwarzanie, udostępnianie i rozprowadzanie kopii ksiąg (wówczas jeszcze rękopiśmiennych), pełniąc tym samym funkcje wydawcy, księgarza i bibliotekarza. Tę datę współczesne środowisko ludzi książki uznaje za początek swoich dzisiejszych zawodów – za początek służby książce w Polsce. Dla upamiętnienia tej ważnej dla nauki i kultury polskiej rocznicy Komitet Porozumiewawczy Bibliotekarzy, Księgarzy i Wydawców ogłosił Rok 2014 czasem wzmożonych i zintegrowanych działań na rzecz wzrostu czytelnictwa oraz poszerzania wiedzy społecznej o książce pod hasłem

                                        650 LAT W SŁUŻBIE KSIĄŻKI 

Obchody Roku Czytelnika Patronatem Honorowym objął
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski

Organizatorami jubileuszu są:

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
Polskie Towarzystwo Wydawców Książki
Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych
Stowarzyszenie Wydawców Katolickich
Stowarzyszenie Księgarzy Polskich
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Księgarzy
Polska Izba Książki
Izba Księgarstwa Polskiego
Polska Izba Druku


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz