110 lat Związku Nauczycielstwa Polskiego i 70 lat oświaty na Ziemi Żagańskiej

   110 lat Związku Nauczycielstwa Polskiego i 70 lat Oświaty na Ziemi Żagańskiej - te rocznice świętowaliśmy 21 października wraz z Oddziałem ZNP w Żaganiu. Pani Zofia Zawadzka - Prezes żagańskiego Oddziału ZNP dostarczyła nam wszelkich materiałów i dokumentów oraz Kronik niezbędnych do przygotowania prezentacji multimedialnej oraz wystawy o historii ZNP na Ziemi Żagańskiej, a także montażu wystawy przygotowanej przez  szkoły i przedszkola z całego powiatu żagańskiego. Nasze zaangażowanie wynikało z wielkiego szacunku dla Pani Zosi, która nigdy nie odmówiła wsparcia i udziału w naszych przedsięwzięciach oraz dla Nauczycieli oraz szkół i przedszkoli, z którymi tak dobrze nam się współpracuje. Dużo pracy, ale z radością uczestniczyliśmy i w przygotowaniach i w obchodach.
   W uroczystości uczestniczyła również 90 - letnia Lidia Cydzik, która do ZNP należy już od 70. lat oraz ostatni żyjący były prezes ZNP w Żaganiu, Pan Feliks Tęcza.  Powitano ich oczywiście gromkimi brawami. Imprezę wzbogaciły pięknie przygotowane występy artystyczne uczniów. Były kwiaty, życzenia, podziękowania i gratulacje oraz odznaki i medale.

1 października 1905 r. w Pilaszkowie zgromadzenie postępowych nauczycielek i nauczycieli powołało do istnienia Związek Nauczycielstwa Ludowego. Do nielegalnego wówczas związku przystąpiło ok. 1000 nauczycieli polskich, którzy podpisali deklarację o tym, że będą uczyć języka polskiego i w duchu polskim. W budynku - kolebce mieści się dziś muzeum Związku Nauczycielstwa Polskiego. 

Kalendarium ZNP Oddział w Żaganiu:

Jesień 1945 

Związek Nauczycielstwa Polskiego w Żaganiu powstał przy Szkole Powszechnej nr 1, a założycielem i pierwszym prezesem był Roman Zawistowski.

Wiosna 1946

Założenie Oddziału Powiatowego z ognisk w SP nr 1, Gozdnicy, Iłowej, Witoszynie i Dzietrzychowicach. Prezesem został Zygmunt Cmak.
1964 
Otwarcie Klubu Nauczyciela. kierowniczką została Janina Ponczek.
1966
Pierwsze szkolenie Społecznych Inspektorów Pracy.
1968
Powstanie Sekcja Emerytów i Rencistów. Przewodniczącą została Bronisława Bajor.
1971
Przeniesienie siedziby ZNP na ul. Dzierżyńskiego (obecnie Dworcowa). Poszerzenie działalności Klubu Nauczyciela.
1979
Przekazanie dla Oddziału przez Krystynę Jankowską pracy magisterskiej Działalność Związku Nauczycielstwa Polskiego na Ziemi Żagańskiej w latach 1945 - 1975.
1981
Zawieszenie pracy związków zawodowych w tym ZNP z powodu na wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.
Maj 1983 
Reaktywowanie działalności ZNP przez Feliksa Tęczę, który został też prezesem Oddziału.
1998
Założenie Oddziałowej Sekcji Pracowników Administracji i Obsługi. Prezesem została Helena Lewicka.
Kwiecień 2005
Powiatowa konferencja w Żagańskim Pałacu z okazji obchodów 100-lecia ZNP. Uroczystość odbyła się z udziałem prezesa Zarządu Głównego ZNP Sławomira Broniarza.
2005
Przekazanie Oddziałowi przez Barbarę Stawarz pracy magisterskiej Działalność oddziału ZNP w Żaganiu w latach 1970 - 1990.
2006
Przeniesienie biura ZNP na ul. Jana Pawła II 7.
2006
Uroczyste wręczenie sztandaru ZNP przez prezes Zarządu Okręgu Lubuskiego Bożenę Mania.
2008 
Przystąpienie do ogólnopolskiego strajku wszystkich placówek oświatowych z powiatu żagańskiego. Efekt - mierzenie czasu pracy nauczyciela.
Grudzień 2008
Umiera najstarsza członkini ZNP w Żaganiu, Pani Pelagia Ryngwelska, Nauczycielka Tajnej Organizacji Nauczycielskiej podczas II wojny światowej. Członek ZNP od 1932 roku.
Luty 2010
ZNP organizuje szkolenia dla dyrektorów placówek oświatowych na temat wypełniania wniosków na odznaczenia państwowe i resortowe. Na szkoleniu obecny był Lubuski Kurator Oświaty Roman Sondej.
2010
Uroczyste odsłonięcie obelisku poświęconego Nauczycielom i Pracownikom Oświaty Powiatu Żagańskiego.
2012
Marzanna Staśkiewicz zdobyła złoty medal w Wojewódzkim Turnieju Pracowników Oświaty w Kręgle w Świeradowie Zdroju.
2013
Lechosław Fechner został honorowym przewodniczącym oddziałowej Sekcji Emerytów i Rencistów.
Listopad 2013
Udział członków Oddziału w manifestacji w Warszawie pod hasłem Dość tego! Dość niszczenia polskiej szkoły!
2014 
Nagroda dla Oddziału w wysokości 6 tys. zł z Nauczycielskiej Agencji Ubezpieczeniowej. przeznaczono ją na remont i wymianę mebli w biurze.
Kwiecień 2014
Oddziałowa Konferencja Sprawozdawczo - Wyborcza. Zofia Zawadzka po raz 5 została wybrana prezesem Oddziału ZNP w Żaganiu.
2015
Założenie strony internetowej Oddziału
Czerwiec 2015 
Z okazji Jubileuszu 110. rocznicy ZNP aktyw związkowy pojechał do Pilaszkowa - kolebki ZNP oraz na szkolenie do Zarządu Głównego ZNP.

Prezesi Oddziału ZNP w Żaganiu:

Listopad 1945    Roman Zawistowski, założyciel ZNP w Żaganiu
1946 - 1950       Zygmunt Cmak
1950 - 1951       Władysław Fudal
1951 - 1953       Antonina Godzińska
1953 - 1955       Tadeusz Żabski
1955 - 1957       Antonina Godzińska
1957 - 1959       Franciszek Jarlaczyk
1959 - 1961       Michał Olszewski
1961 - 1963       Ludwik Kimber
1963 - 1976       Michał Olszewski
1976 - 1981       Feliks Tęcza
1983 - 1986       Feliks Tęcza
1986 - 1990       Stanisław Chutko
1990 - 1998       Wiesław Olszewski
1998 -                Zofia Zawadzka

Pionierzy zasłużeni dla oświaty na Ziemi Żagańskiej:

Wilhelmina Trylowska, założycielka Szkoły Powszechnej w Jabłonowie
Maria Krasnodębska, założycielka Szkoły Powszechnej w Przylaskach
Henryka Trzosowa, założycielka Szkoły Powszechnej w Miodnicy w roku 1945
Ludwik Kimber, założyciel Szkoły Powszechnej nr 1 w Żaganiu w roku 1945, prezes Oddziału ZNP
Stefania Chytroń, założycielka Szkoły Powszechnej w Witoszynie w roku 1946
Janina Schmidt, założycielka Szkoły Powszechnej w Iłowej
Kacper Kawecki, założyciel Szkoły Powszechnej w Gozdnicy w roku 1946

Zasłużeni działacze Oddziału ZNP w Żaganiu:

Pelagia Ryngwelska, jedyna w Żaganiu Uczestniczka Tajnego Nauczania podczas II wojny światowej
Władysław Zarzecki
Wiktoria Wróblewska
Halina Kucharska, skarbnik Oddziału ZNP, aktualnie członek Oddziałowej Komisji Rewizyjnej
Lidia Cydzik, była wiceprezes Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP w Żaganiu, członek z 70 - letnim stażem
Józefa Mrożek, pełniła funkcję przewodniczącej SEiR przy LO w Żaganiu
Helena Ewert-Fechner, pełniła funkcję wiceprezesa Oddziału
Henryk Ślusarek
Danuta Hrycak, sekretarz Oddziału
Aurelia Gronek, była członkiem Zarządu Okręgu i Zarządu Głównego ZNP
Michał Kuchcik, były prezes Ogniska ZNP w Witoszynie przez 4 kadencje
Alicja Jarlaczyk, była wiceprezes Oddziału , reaktywowała działalność ZNP w Żaganiu po stanie wojennym
Honorata Laskowska, aktywna działaczka Oddziału
Regina Derendarz, długoletnia prezes Ogniska ZNP przy LO w Żaganiu, przyznanego za 60 - letni staż związkowy nie zdążyła już odebrać

Przewodniczący Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP w Żaganiu: 

1968 - 1978   Bronisława Bajorowa
1978 - 1998   Anna Maniak
1998 - 2010  Lechosław Fechner, w roku 2013 od Zarządu Głównego ZNP otrzymał tytuł Honorowego Przewodniczącego Oddziałowej Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP w Żaganiu
2010 -            Piotr Stolarz

Poniżej kilka skanów najstarszych dokumentów zachowanych w zbiorach Oddziału ZNP w Żaganiu

Skan przechowywanej w archiwum Oddziału legitymacji związkowej z 1946 r. należącej do Bronisławy Bajorowej, pierwszej przewodniczącej Sekcji Emerytów i Rencistów ZNP w Żaganiu

Kserokopia legitymacji nauczycielskiej Stefani Chytroń, z lat 1935 - 1939, założycielki Szkoły Powszechnej w Witoszynie w roku 1946

Kserokopia legitymacji związkowej Pelagii Ryngwelskiej, jedynej w Żaganiu Nauczycielki Uczestniczki Tajnego Nauczania

I kilka fotek z imprezy i wystawy: